Cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm và phương pháp điều trị hiệu quả

Phát hiện và điều trị sớm dấu hiệu viêm lợi (hay còn gọi là viêm nướu) là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bảo vệ nụ cười khỏe mạnh, ngăn ngừa sự tiến triển thành bệnh nha chu nghiêm trọng, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất răng ở người trưởng thành. Bệnh viêm lợi thường âm thầm, không gây đau đớn nhiều ở giai đoạn đầu, do đó, việc nhận biết các tín hiệu cảnh báo sớm từ cơ thể là vô cùng cần thiết. Trong bài viết này, True Dental sẽ chia sẻ cho bạn cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm và phương pháp điều trị hiệu quả.

Viêm lợi là gì?

Viêm lợi là tình trạng viêm nhiễm mô mềm xung quanh chân răng, thường do sự tích tụ lâu ngày của mảng bám vi khuẩn trên bề mặt răng và dọc theo đường viền nướu.Lợi khỏe mạnh có màu hồng nhạt, săn chắc và ôm sát cổ răng. Khi bị viêm, mô lợi trở nên bị kích ứng, sưng đỏ, dễ chảy máu. 

Viêm lợi là giai đoạn đầu và nhẹ nhất của bệnh nha chu. Nếu được điều trị kịp thời bằng cách vệ sinh chuyên sâu và cải thiện thói quen chăm sóc răng miệng, tình trạng viêm lợi có thể được chữa khỏi hoàn toàn mà không để lại tổn thương vĩnh viễn nào. Tuy nhiên, nếu bỏ qua, viêm lợi sẽ tiến triển thành viêm nha chu, phá hủy xương ổ răng và mô liên kết, dẫn đến tụt lợi, lung lay và cuối cùng là mất răng. Do đó cần biết cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm để điều trị hiệu quả.

Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm viêm lợi

Viêm lợi ở giai đoạn đầu là bệnh lý nha khoa có thể điều trị triệt để. Đây là lý do bạn nên biết cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm để: 

• Ngăn ngừa mất răng: Phát hiện sớm giúp loại bỏ nguyên nhân gây bệnh (mảng bám, cao răng) trước khi tình trạng viêm lan xuống dưới đường viền nướu và bắt đầu phá hủy xương nâng đỡ răng, ngăn chặn nguy cơ chuyển sang viêm nha chu và mất răng. Cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm sẽ giúp ngăn ngừa mất răng.
• Tiết kiệm chi phí: Chi phí điều trị viêm lợi chủ yếu là lấy cao răng và vệ sinh nha chu cơ bản thấp hơn rất nhiều so với chi phí phẫu thuật nha chu, cấy ghép Implant hay làm cầu răng khi răng đã bị lung lay hoặc mất.
• Cải thiện sức khỏe tổng thể: Vi khuẩn gây viêm lợi có thể đi vào máu, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh toàn thân như tim mạch, đột quỵ, và tiểu đường. Kiểm soát viêm lợi giúp giảm thiểu rủi ro này.

Cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm

Để giúp bạn ngăn ngừa tình trạng viêm lợi tiến triển nặng hơn, dưới đây là những cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm.

Nướu sưng đỏ, dễ chảy máu khi chải răng

Đây là cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm bệnh viêm lợi ở giai đoạn khởi phát. Lợi khỏe mạnh có màu hồng nhạt và săn chắc, trong khi nướu bị viêm sẽ chuyển sang màu đỏ sẫm hoặc đỏ tía do tăng lưu lượng máu đến vùng bị kích ứng. Quan trọng hơn, nướu bị viêm trở nên cực kỳ nhạy cảm và dễ bị tổn thương, dễ dàng chảy máu ngay cả khi bạn chỉ chải răng nhẹ nhàng, dùng chỉ nha khoa, hoặc thậm chí là khi ăn các thức ăn cứng. 

Khi nhận thấy máu xuất hiện thường xuyên trong kem đánh răng hoặc trên chỉ nha khoa, bạn cần hiểu rằng đó không phải là việc bình thường mà là phản ứng viêm của mô nướu, báo hiệu mảng bám đang tích tụ quá mức.

Hơi thở có mùi hôi dù đã vệ sinh sạch

Hôi miệng dai dẳng, hay còn gọi là chứng hôi miệng, là cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm không thể bỏ qua. Mặc dù hơi thở có mùi có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng khi bị viêm lợi, mùi hôi này xuất phát chủ yếu từ sự phân hủy chất hữu cơ do vi khuẩn tích tụ trong mảng bám và cao răng. 

Những vi khuẩn này, đặc biệt là vi khuẩn kỵ khí nằm dọc theo đường viền nướu và trong túi nha chu, tạo ra các hợp chất lưu huỳnh dễ bay hơi gây ra mùi khó chịu đặc trưng. Vệ sinh răng miệng thông thường không thể loại bỏ hết các ổ vi khuẩn này, khiến mùi hôi kéo dài.

Cảm giác lợi căng, đau nhẹ, ngứa rát

Lợi căng, đau nhức, ngứa rát cũng là cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm. Ở giai đoạn nhẹ, viêm lợi thường không gây đau nhức dữ dội như sâu răng hay áp xe, nhưng gây ra cảm giác ngứa ran, khó chịu, căng tức âm ỉ hoặc rát nhẹ ở vùng nướu. Cảm giác này xảy ra do mô nướu đang bị sưng viêm, phù nề, và kích ứng do độc tố vi khuẩn.

Khi bạn chạm vào vùng lợi bị viêm, hoặc khi lợi tiếp xúc với thức ăn, bạn sẽ cảm thấy mềm, nhạy cảm hơn bình thường. Cảm giác ngứa rát này là dấu hiệu cho thấy có một phản ứng viêm đang diễn ra trong mô, một lời nhắc nhở rằng khu vực này đang cần được làm sạch chuyên sâu.

Lợi co lại, răng trông dài hơn bình thường

Dấu hiệu tụt lợi là cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm. Khi xuất hiện dấu hiệu này có nghĩa là tình trạng viêm nhiễm đã kéo dài và bắt đầu ảnh hưởng đến cấu trúc mô nâng đỡ. Khi viêm nhiễm xảy ra, lợi sẽ bắt đầu co lại, khiến một phần nhỏ của chân răng bị lộ ra ngoài, làm cho răng của bạn trông có vẻ “dài” hơn so với trước đây. 

Mặc dù tụt lợi rõ ràng hơn ở giai đoạn viêm nha chu, các dấu hiệu tụt lợi nhẹ ban đầu đã có thể xuất hiện ngay cả trong giai đoạn viêm lợi kéo dài. Tụt lợi không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn khiến răng trở nên nhạy cảm hơn với nhiệt độ nóng lạnh do phần chân răng không có lớp men bảo vệ bị lộ ra.

Mảng bám hoặc cao răng xuất hiện quanh viền nướu

Mảng bám là một lớp màng mỏng, màu vàng nhạt, dính và không màu, bám trên răng sau khi ăn uống. Khi mảng bám không được loại bỏ qua việc đánh răng hằng ngày, sẽ cứng lại và trở thành cao răng, thường có màu vàng, nâu hoặc đen. Cao răng là nguyên nhân trực tiếp gây viêm lợi vì chúng chứa hàng triệu vi khuẩn, bám chặt quanh cổ răng và dưới đường viền nướu. 

Bạn có thể tự cảm nhận cao răng bằng lưỡi như một lớp sần sùi hoặc thô ráp gần nướu. Sự hiện diện của cao răng chính là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy bạn đang mắc bệnh viêm lợi và cần can thiệp nha khoa để làm sạch. Đây là cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm không thể bỏ qua.

Nguyên nhân khiến viêm lợi dễ tái phát

Bên cạnh cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm, bạn cần biết nguyên nhân khiến tình trạng này tái phát trở lại để phòng ngừa hiệu quả. Viêm lợi là bệnh lý dễ điều trị nhưng cũng rất dễ tái phát nếu nguyên nhân gốc rễ không được xử lý triệt để. 

• Vệ sinh răng miệng không đúng cách: Đây là nguyên nhân hàng đầu. Đánh răng không đủ thời gian (dưới 2 phút), dùng lực quá mạnh, hoặc không sử dụng chỉ nha khoa, bàn chải kẽ khiến mảng bám vẫn còn sót lại ở các khu vực khó tiếp cận.
• Không lấy cao răng định kỳ: Cao răng là nơi trú ngụ lý tưởng của vi khuẩn và không thể loại bỏ bằng bàn chải thông thường. Nếu không được làm sạch 6 tháng/lần, cao răng sẽ nhanh chóng tái tích tụ và gây viêm trở lại.
• Cấu trúc răng miệng bất thường: Răng mọc khấp khểnh, chen chúc, răng hô móm, hoặc các phục hình cũ bị kênh, hở tạo ra các ngóc ngách, bẫy thức ăn, khiến vi khuẩn dễ dàng tích tụ.
• Các yếu tố toàn thân: Bệnh tiểu đường không kiểm soát, thay đổi nội tiết tố, tình trạng khô miệng, hút thuốc lá và suy giảm miễn dịch làm giảm khả năng đề kháng của lợi, khiến bệnh dễ tái phát hơn.
• Vi khuẩn kháng thuốc: Trong một số trường hợp viêm nha chu nặng (giai đoạn sau của viêm lợi), sự tồn tại dai dẳng của các loại vi khuẩn gây bệnh sâu dưới mô lợi khiến việc điều trị chỉ dùng biện pháp thông thường khó đạt hiệu quả triệt để.

Phương pháp điều trị viêm lợi hiệu quả

Sau khi biết cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm, hiểu được phương pháp điều trị cũng là điều cần thiết. Điều trị viêm lợi chủ yếu tập trung vào việc loại bỏ nguyên nhân gây viêm nhiễm chính là mảng bám và cao răng.

Giai đoạn nhẹ

Cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm sẽ giúp bạn phát hiện tình trạng viêm lợi nhẹ. Ở giai đoạn này phương pháp điều trị tập trung vào việc vệ sinh răng miệng và cải thiện thói quen tại nhà:

• Lấy cao răng và đánh bóng: Đây là bước điều trị cơ bản và quan trọng nhất. Nha sĩ sẽ dùng dụng cụ siêu âm và thủ công để loại bỏ toàn bộ mảng bám và cao răng trên bề mặt răng và dọc theo đường viền nướu. Việc đánh bóng giúp bề mặt răng mịn màng hơn, làm chậm quá trình tái tích tụ mảng bám.
• Vệ sinh răng miệng tại nhà: Bác sĩ sẽ hướng dẫn chải răng đúng cách (kỹ thuật chải, chọn bàn chải lông mềm), sử dụng chỉ nha khoa, và súc miệng bằng nước súc miệng diệt khuẩn trong thời gian ngắn theo chỉ định.

Giai đoạn trung bình – nặng

Nếu viêm lợi đã tiến triển thành viêm nha chu, lúc này cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm sẽ không hiệu quả trong việc điều trị, thay vào đó quá trình điều trị sẽ phức tạp hơn và có thể cần can thiệp sâu. 

• Nạo túi nha chu và xử lý bề mặt chân răng: Đây là thủ thuật làm sạch sâu, nha sĩ sẽ loại bỏ cao răng, độc tố và các mô bị nhiễm trùng nằm sâu dưới đường viền nướu, trong túi nha chu và làm phẳng bề mặt chân răng để lợi có thể bám dính lại.
• Sử dụng kháng sinh: Kháng sinh có thể được chỉ định để kiểm soát nhiễm trùng.
• Phẫu thuật (trong trường hợp viêm nha chu nặng): Bao gồm phẫu thuật lật vạt để làm sạch sâu hơn hoặc các kỹ thuật ghép mô mềm, ghép xương để phục hồi những tổn thương đã xảy ra.

Các phương pháp hỗ trợ

Bên cạnh cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm, để tăng tốc độ hồi phục và giảm triệu chứng viêm, bạn có thể áp dụng thêm các biện pháp hỗ trợ:

• Súc miệng bằng nước muối sinh lý ấm: Giúp làm dịu mô nướu và có tác dụng sát khuẩn nhẹ.
• Sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm: Các thuốc không kê đơn như Ibuprofen hoặc Acetaminophen có thể được sử dụng trong thời gian ngắn để giảm đau và sưng tấy, luôn tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Tăng cường Vitamin C và dinh dưỡng: Chế độ ăn giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức đề kháng của mô lợi.

Cách phòng ngừa viêm lợi tái phát – Lời khuyên của bác sĩ

Cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm và phòng ngừa là chìa khóa để duy trì một nụ cười khỏe mạnh sau khi điều trị viêm lợi:

Duy trì thói quen vệ sinh răng miệng chuẩn y khoa:

• Chải răng hai lần mỗi ngày, dùng bàn chải lông mềm.
• Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước ít nhất một lần mỗi ngày để làm sạch kẽ răng.
• Sử dụng nước súc miệng hàng ngày để kiểm soát mảng bám.

Khám răng và lấy cao răng định kỳ: Thăm khám nha sĩ mỗi 6 tháng một lần là bắt buộc để loại bỏ cao răng trước khi chúng kịp gây tổn thương cho lợi.

Kiểm soát các yếu tố nguy cơ: Ngừng hút thuốc lá, kiểm soát tốt đường huyết đối với bệnh nhân tiểu đường, và điều trị các vấn đề nội tiết tố nếu có.

Chỉnh sửa các phục hình hỏng: Thay thế các miếng trám, mão răng sứ bị kênh, hở viền để loại bỏ nơi vi khuẩn dễ dàng ẩn náu.

Lời khuyên quan trọng nhất từ bác sĩ nha khoa là không được lơ là việc vệ sinh răng miệng hàng ngày và khám nha khoa định kỳ. Đừng chờ đến khi chảy máu nhiều, đau nhức hoặc nướu có mủ mới đi khám. Khi bạn thấy nướu bắt đầu sưng đỏ và chảy máu dù chỉ là nhẹ, đó chính là lúc bạn cần đến gặp nha sĩ.

Việc điều trị ở giai đoạn này cực kỳ đơn giản, nhanh chóng và hiệu quả, giúp bạn tránh được những biến chứng tốn kém và đau đớn hơn về sau như viêm nha chu hay mất răng. Vì vậy hiểu cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm là vô cùng cần thiết.

Các câu hỏi thường gặp về cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm

Xoay quanh cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm True Dental nhận được rất nhiều câu hỏi. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp nhất:

Viêm lợi có tự khỏi không?

Viêm lợi không thể tự khỏi hoàn toàn mà cần có sự can thiệp làm sạch chuyên sâu tại nha khoa và cải thiện vệ sinh cá nhân một cách triệt để. Tuy nhiên, nếu ở giai đoạn rất nhẹ, khi chỉ mới có hiện tượng sưng đỏ do mảng bám mới hình thành và bạn nhanh chóng chải răng, dùng chỉ nha khoa đúng cách, tình trạng chảy máu và sưng nướu có thể được cải thiện phần nào. 

Nhưng để loại bỏ hoàn toàn nguyên nhân gây viêm là cao răng bạn bắt buộc phải đến nha sĩ để thực hiện thủ thuật lấy cao răng. Viêm lợi không được điều trị dứt điểm sẽ tiến triển thành viêm nha chu, gây phá hủy vĩnh viễn mô nướu và xương ổ răng. Do đó, cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm là vô cùng quan trọng.

Dấu hiệu nhận biết viêm lợi chuyển nặng?

Cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm được coi là đã chuyển nặng khi xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng hơn ngoài sưng đỏ và chảy máu thông thường, bao gồm: Răng bị lung lay hoặc di chuyển, cảm giác khi cắn, nhai bị lệch hoặc không chắc chắn; Túi nha chu sâu; Mủ chảy ra từ lợi khi ấn nhẹ vào viền nướu; Lợi tụt nhiều khiến chân răng lộ ra rõ rệt, gây nhạy cảm; và Mất xương ổ răng được xác định qua phim X-quang. 

Những dấu hiệu này cho thấy mô nâng đỡ răng đã bị phá hủy vĩnh viễn, đòi hỏi các phương pháp điều trị nha chu chuyên sâu hơn như nạo túi nha chu hoặc phẫu thuật để điều trị.

Có nên dùng mẹo dân gian để điều trị viêm lợi?

Cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm sẽ giúp bạn phát hiện và điều trị tình trạng này kịp thời. Vậy có nên áp dụng các mẹo dân gian để điều trị? Các mẹo dân gian như súc miệng bằng nước muối, bôi mật ong, hoặc đắp gừng chỉ nên được xem là biện pháp hỗ trợ để giảm triệu chứng khó chịu (giảm viêm, giảm đau nhẹ) trong khi chờ đợi đến gặp nha sĩ, chứ không phải là phương pháp điều trị dứt điểm viêm lợi. Nguyên nhân cốt lõi gây viêm lợi là cao răng mà các biện pháp dân gian không có khả năng loại bỏ. 

Việc lạm dụng các mẹo này có thể gây mất thời gian vàng để điều trị, khiến bệnh tiến triển nặng hơn thành viêm nha chu. Nước muối ấm là biện pháp hỗ trợ tốt nhất vì tính sát khuẩn nhẹ và làm dịu nướu, nhưng các phương pháp dùng chanh, giấm (có tính axit) hoặc tỏi, gừng có thể gây kích ứng và làm tổn thương thêm mô nướu đang bị viêm.

Trên đây là cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm mà True Dental muốn chia sẻ đến bạn. Viêm lợi có thể điều trị dứt điểm nếu được phát hiện sớm. Do đó nếu thấy dấu hiệu bất thường đừng ngần ngại đến nha khoa để được thăm khám. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác về cách nhận biết dấu hiệu viêm lợi sớm bạn hãy liên hệ với True Dental qua số Hotline 090.6636.456 để được bác sĩ thăm khám nhé