Răng chết tuỷ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Tủy răng là bộ phận nằm sâu bên trong răng, gồm mô liên kết, mạch máu và dây thần kinh, đóng vai trò nuôi dưỡng và duy trì sự sống của răng. Khi tủy bị tổn thương và hoại tử, răng không chỉ mất cảm giác mà còn dễ dẫn đến các biến chứng như viêm nhiễm, áp xe hay thậm chí mất răng. Theo chia sẻ từ bác sĩ Đỗ Thái Vĩnh Lai tại Nha khoa True Dental, việc nhận biết sớm các dấu hiệu răng chết tủy và điều trị kịp thời là yếu tố quan trọng giúp bảo tồn răng và hạn chế những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe răng miệng.

Răng chết tuỷ là gì?

Răng chết tủy là tình trạng phần tủy răng bị tổn thương nghiêm trọng, dẫn đến mất hoàn toàn chức năng sống của răng. Khi tủy bị chết, răng không còn được cung cấp dưỡng chất và máu, từ đó mất đi khả năng cảm nhận với các kích thích như nóng, lạnh hay đau. Tủy răng đóng vai trò rất quan trọng trong việc nuôi dưỡng và bảo vệ cấu trúc răng, nên khi bị hoại tử, toàn bộ chiếc răng sẽ dần suy yếu, dễ gãy, đổi màu và có nguy cơ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được can thiệp sớm.

Tình trạng chết tủy có thể diễn ra âm thầm, không gây đau, khiến nhiều người chủ quan. Tuy nhiên, răng chết tủy có thể là nguồn gốc của các ổ nhiễm trùng lan rộng, gây viêm chóp răng, áp xe hoặc làm ảnh hưởng đến các răng lân cận. Vì vậy, việc phát hiện và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.

Dấu hiệu nhân biết răng bị chết tuỷ

Nhận biết sớm các dấu hiệu của răng chết tủy giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Một số biểu hiện thường gặp bao gồm:​

• Đau nhức răng: Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột, từ nhẹ đến dữ dội, đặc biệt khi tiếp xúc với thức ăn nóng, lạnh hoặc ngọt.​
• Đổi màu răng: Răng có thể chuyển sang màu xám, nâu hoặc đen do mất nguồn cung cấp máu.​
• Sưng nướu: Nướu xung quanh răng bị sưng, đỏ và có thể xuất hiện mủ.​
• Hôi miệng: Mùi hôi kéo dài dù đã vệ sinh răng miệng đúng cách.​
• Răng mất cảm giác: Răng không còn nhạy cảm với nhiệt độ hoặc áp lực khi nhai.​

Nguyên nhân khiến răng chết tuỷ

Răng chết tủy có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, trong đó chủ yếu là do các bệnh lý răng miệng hoặc chấn thương răng. Cụ thể 3 nguyên nhân phổ biến nhất khiến tủy răng bị hoại tử sẽ bao gồm:

Chết tuỷ do sâu răng

Sâu răng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến chết tủy, đặc biệt nếu không được điều trị kịp thời. Khi vi khuẩn gây sâu răng tấn công lớp men ngoài cùng, chúng tiếp tục xâm nhập sâu vào lớp ngà răng.

Nếu tình trạng sâu răng kéo dài, vi khuẩn sẽ đến được tủy răng – Nơi vốn dĩ rất nhạy cảm vì chứa nhiều mạch máu và dây thần kinh. Tại đây, vi khuẩn gây viêm tủy cấp, khiến người bệnh đau nhức dữ dội. Nếu tiếp tục bỏ qua, tủy răng sẽ bị hoại tử và chết, dẫn đến mất chức năng sống của răng. Đáng lo ngại hơn, răng chết tủy còn có thể trở thành ổ viêm, gây ảnh hưởng đến mô nướu và xương hàm.

Tuỷ răng chết do viêm nha chu, nhiễm trùng nướu

Các bệnh lý về nướu, đặc biệt là viêm nha chu, cũng là một nguyên nhân phổ biến gây chết tủy. Khi viêm nha chu không được kiểm soát, vi khuẩn từ túi nha chu có thể lan rộng đến chân răng và xâm nhập vào hệ thống ống tủy từ phía chóp răng. Tình trạng này khiến tủy răng bị viêm từ dưới lên, dẫn đến hoại tử mà không hề có lỗ sâu hay tổn thương trên bề mặt răng. Nhiễm trùng nướu nếu kéo dài cũng làm suy yếu cấu trúc nâng đỡ của răng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn di chuyển vào trong ống tủy và gây chết tủy.

Chết tuỷ do răng gãy, nứt, vỡ mẻ

Chấn thương cơ học như va đập mạnh, té ngã, nghiến răng quá mức hoặc tai nạn giao thông có thể làm răng bị gãy, nứt hoặc mẻ. Những tổn thương này dù nhỏ nhưng có thể tạo nên các khe hở cho vi khuẩn từ môi trường miệng xâm nhập trực tiếp vào buồng tủy.

Ngoài ra, lực tác động mạnh còn có thể làm đứt mạch máu nuôi dưỡng tủy, gây thiếu máu cục bộ và dẫn đến hoại tử tủy. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân không cảm thấy đau ngay lập tức nhưng sau một thời gian, răng có dấu hiệu đổi màu, mất cảm giác – dấu hiệu điển hình của tủy đã chết.

Các giai đoạn dẫn đến chết tuỷ răng

​Viêm tủy răng là một quá trình tiến triển qua nhiều giai đoạn, từ nhẹ đến nặng, và nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến hoại tử tủy hoàn toàn. Dưới đây là các giai đoạn chính trong quá trình viêm tủy răng:​

Viêm tuỷ có hồi phục

Trong giai đoạn đầu tiên, tủy răng bị tổn thương nhẹ và vẫn có khả năng tự phục hồi nếu được chăm sóc đúng cách. Người bệnh thường trải qua cảm giác ê buốt thoáng qua khi tiếp xúc với thức ăn hoặc đồ uống quá nóng, lạnh hoặc ngọt.

Những cơn đau trong giai đoạn viêm tuỷ có hồi phục thường diễn ra khá ngắn, xuất hiện chủ yếu vào ban đêm và tự biến mất mà không cần can thiệp. Nếu phát hiện và điều trị ở giai đoạn này, tủy răng có thể hồi phục hoàn toàn, ngăn chặn sự tiến triển thành viêm tủy nghiêm trọng hơn.​

Viêm tuỷ không hồi phục

Khi viêm tủy tiến triển đến mức không thể hồi phục, tủy răng đã bị viêm nghiêm trọng. Người bệnh thường xuyên trải qua những cơn đau nhức dữ dội, kéo dài, đặc biệt vào ban đêm.

Cơn đau trong giai đoạn viêm tuỷ không hồi phục có thể tự phát hoặc xuất hiện khi có kích thích, và thường không giảm dù đã loại bỏ tác nhân gây đau. Ngoài ra, răng trở nên nhạy cảm hơn với các kích thích nhiệt độ và áp lực khi nhai. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm tủy không hồi phục sẽ dẫn đến hoại tử tủy.​

Hoại tử và chết tuỷ

Ở giai đoạn cuối cùng, tủy răng bị hoại tử hoàn toàn, mất cảm giác và không còn phản ứng với các kích thích bên ngoài. Mặc dù cơn đau có thể giảm hoặc biến mất, nhưng vi khuẩn vẫn tiếp tục phát triển bên trong buồng tủy, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như áp xe, sưng nướu và nhiễm trùng lan rộng. Răng chết tủy thường đổi màu, trở nên giòn và dễ gãy. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể gây mất răng và ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân.​

Răng bị chết tuỷ có nguy hiểm không?

Răng chết tủy nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe răng miệng cũng như toàn thân. Khi tủy răng bị hoại tử, vi khuẩn sẽ dễ dàng phát triển bên trong buồng tủy và lan xuống vùng chóp chân răng. Điều này có thể dẫn đến viêm quanh chóp, áp xe chân răng. Những tình trạng viêm nhiễm gây đau nhức dữ dội, thậm chí làm sưng mặt, sốt và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Ở những trường hợp nghiêm trọng hơn, vi khuẩn có thể lan rộng sang các mô xung quanh như nướu, xương hàm hoặc hạch bạch huyết, gây viêm xương hàm, tiêu xương, hoặc nhiễm trùng lan rộng. Răng bị chết tủy cũng dần yếu đi, dễ bị gãy vỡ và mất chức năng ăn nhai, dẫn đến rụng răng nếu không được phục hồi kịp thời.

Vì vậy, răng chết tủy hoàn toàn không phải là tình trạng nên xem nhẹ. Ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường như đau nhức, đổi màu răng, hôi miệng hoặc ê buốt kéo dài, bạn nên đến ngay các cơ sở nha khoa uy tín để được kiểm tra và điều trị phù hợp. Việc can thiệp sớm không chỉ giúp bảo tồn răng mà còn phòng tránh được nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe.

Răng chết tuỷ tồn tại được bao lâu?

Răng chết tủy vẫn có thể tồn tại trong khoang miệng một thời gian dài, tuy nhiên điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ tổn thương của răng, tình trạng mô quanh răng, phương pháp điều trị và cách chăm sóc sau điều trị. Nếu không được can thiệp kịp thời, răng chết tủy sẽ dần trở nên giòn, dễ gãy và có nguy cơ bị nhiễm trùng lan rộng, dẫn đến mất răng sớm.

Trong trường hợp được điều trị nội nha (lấy tủy) đúng kỹ thuật, kết hợp với phục hình (chẳng hạn như bọc răng sứ), răng chết tủy có thể duy trì chức năng ăn nhai ổn định từ 7 năm trở lên, thậm chí lâu hơn. Tuy nhiên, do không còn được nuôi dưỡng bởi hệ thống mạch máu bên trong, răng đã chết tủy thường giòn và dễ tổn thương hơn răng còn tủy, đặc biệt khi chịu lực nhai lớn hoặc không được chăm sóc đúng cách.

Điều trị răng bị chết tuỷ bằng cách nào?

Khi răng đã bị chết tủy, điều trị kịp thời là điều cần thiết để loại bỏ ổ nhiễm trùng, bảo tồn răng thật và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay:

Điều trị nội nha

Đây là phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất trong điều trị răng chết tủy. Bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để làm sạch hoàn toàn phần tủy bị hoại tử bên trong ống tủy, sau đó khử trùng và trám bít ống tủy bằng vật liệu chuyên biệt để ngăn vi khuẩn xâm nhập trở lại. Cuối cùng, răng sẽ được phục hình bằng cách trám hoặc bọc mão sứ để tăng độ bền và bảo vệ răng khỏi nguy cơ gãy vỡ.

Bọc răng sứ sau khi điều trị tủy

Sau khi lấy tủy, răng thường giòn và yếu hơn do mất nguồn dinh dưỡng. Vì vậy, bác sĩ sẽ chỉ định bọc răng sứ nhằm tái tạo lại hình dáng, chức năng nhai và kéo dài tuổi thọ cho răng. Răng sứ không chỉ giúp tăng độ chắc chắn mà còn mang lại tính thẩm mỹ cao, đặc biệt với các răng ở vùng cửa.

Nhổ răng (trong trường hợp không thể giữ lại)

Nếu răng chết tủy đã bị hư hỏng quá nặng, chân răng lung lay, viêm nhiễm lan rộng hoặc mất nhiều mô răng, bác sĩ có thể chỉ định nhổ bỏ răng để tránh ảnh hưởng đến các răng kế cận. Sau khi nhổ, bạn sẽ được tư vấn phục hình bằng các phương pháp như cấy ghép Implant, làm cầu răng hoặc hàm tháo lắp để đảm bảo chức năng ăn nhai và thẩm mỹ.

XEM THÊM:

• Điều trị tủy răng: Giá bao nhiêu, quy trình thế nào
• Cách giảm đau răng sau khi lấy tuỷ hiệu quả
• Viêm tủy răng: Dấu hiệu, nguyên nhân, cách phòng ngừa

Tóm lại, răng chết tủy có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Để phòng tránh tình trạng này, bạn nên chủ động đến nha khoa thăm khám định kỳ khoảng 6 tháng một lần. Việc kiểm tra thường xuyên giúp bác sĩ phát hiện sớm các tổn thương ở tủy răng khi chúng còn ở giai đoạn nhẹ. Nếu can thiệp sớm, tủy răng vẫn có khả năng hồi phục, quy trình điều trị sẽ nhẹ nhàng hơn và có thể bảo tồn răng thật mà không cần phải loại bỏ.