TẠI SAO PHẢI ĐEO HÀM DUY TRÌ SAU NIỀNG RĂNG? CÓ PHẢI ĐEO CẢ ĐỜI KHÔNG?

Sau khi tháo niềng, bác sĩ luôn chỉ định bệnh nhân phải đeo hàm duy trì trong một khoảng thời gian nhất định, thậm chí là vĩnh viễn. Vậy tại sao phải đeo hàm duy trì sau niềng răng? Có phải đeo cả đời không? Câu trả lời sẽ có ngay trong bài viết này.

Hàm duy trì là gì?

Hàm duy trì là một khí cụ nha khoa được sử dụng nhằm giữ cho răng ổn định tại vị trí mới sau khi quá trình niềng răng đã hoàn tất. Sau một thời gian dài chỉnh nha, các dây chằng quanh chân răng và xương hàm chưa hoàn toàn cứng chắc. Do đó, hàm duy trì giúp ngăn ngừa hiện tượng răng xô lệch hoặc trở về vị trí cũ.

Các loại hàm duy trì phổ biến hiện nay:

• Hàm duy trì cố định: Được làm bằng dây thép và gắn vào mặt trong của răng bằng keo nha khoa, thường dùng cho trường hợp răng dễ xê dịch.
• Hàm duy trì trong suốt: Có cấu trúc tương tự như khay niềng trong suốt nên tính thẩm mỹ cao, dễ tháo lắp và vệ sinh. Tuy nhiên sử dụng loại hàm duy trì này thì bệnh nhân cần đeo trong thời gian dài và phải đảm bảo đeo đúng thời gian từ 8 – 10 tiếng/ ngày theo chỉ định của bác sĩ.
• Hàm duy trì tháo lắp bằng kim loại: Là loại hàm truyền thống với phần dây cung kim loại được thiết kế để ôm sát vào răng cửa giúp ổn định răng một cách hiệu quả. Loại hàm duy trì này có thể tháo lắp được. Tuy nhiên nhược điểm của hàm tháo lắp bằng kim loại là tính thẩm mỹ không cao.

ĐỌC THÊM: SAU KHI THÁO NIỀNG PHẢI ĐEO HÀM DUY TRÌ BAO LÂU? KHÔNG ĐEO CÓ SAO KHÔNG?

Vì sao phải đeo hàm duy trì sau niềng răng?

Nhiều người cho rằng, sau khi tháo niềng, răng đã ngay ngắn và ổn định tại vị trí mới do thời gian chỉnh nha kéo dài khá lâu. Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm, bởi sau khi tháo niềng, nếu không đeo hàm duy trì thì có thể xuất hiện tình trạng chạy răng về vị trí cũ thậm chí còn có nguy cơ xô lệch, làm ảnh hưởng xấu đến thẩm mỹ và chức năng ăn nhai.

Đeo hàm duy trì là bước cực kỳ quan trọng để đảm bảo kết quả chỉnh nha lâu dài, sau đây là những lý do khiến bạn bắt buộc phải đeo hàm duy trì sau niềng răng:

• Sau khi tháo niềng, mô nướu và xương hàm chưa ổn định, cần thời gian để thích nghi với vị trí mới. Nếu không đeo hàm duy trì, răng sẽ có xu hướng di chuyển ngược về vị trí cũ.
• Xương hàm và mô nướu cần thời gian để tái cấu trúc, bao bọc chắc chắn chân răng ở vị trí mới. Đeo hàm duy trì giúp giảm áp lực cho răng, tạo điều kiện để hệ thống xương và mô mềm phục hồi sau khi niềng răng.
• Khớp cắn sau khi tháo niềng răng thường dễ bị ảnh hưởng bởi lực nhai không đồng đều. Đeo hàm duy trì giúp điều chỉnh và ổn định khớp cắn, tránh tình trạng lệch lạc.
• Không đeo hàm duy trì có thể dẫn đến tình trạng chạy răng, khiến bạn phải tốn thời gian và chi phí chỉnh nha lại từ đầu. Do đó, nên đeo hàm duy trì theo đúng hướng dẫn từ bác sĩ để đảm bảo hiệu quả chỉnh nha lâu dài.

Cần đeo hàm duy trì bao lâu sau khi tháo niềng?

Cần đeo hàm duy trì bao lâu sau khi tháo niềng răng? Thực tế, không có một tiêu chuẩn thời gian nhất định cho việc đeo hàm duy trì. Thời gian đeo bao lâu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, tình trạng răng, khả năng phục hồi của xương hàm và mô nướu.

Mỗi bệnh nhân sẽ có thời gian đeo hàm duy trì khác nhau, dựa trên:

• Độ tuổi: Trẻ em trong độ tuổi dậy thì, khi xương hàm và mô vẫn đang phát triển, có thể cần đeo hàm duy trì từ sau khi niềng răng đến khi trưởng thành (khoảng 18 – 20 tuổi). Người trưởng thành thường cần đeo hàm trong thời gian 6 – 12 tháng, nhưng có thể kéo dài hơn nếu răng dễ xô lệch.
• Tình trạng răng: Những người có hàm răng yếu hoặc vị trí răng ban đầu phức tạp, lệch lạc nhiều, có thể cần đeo hàm duy trì lâu hơn để đảm bảo hiệu quả.
• Loại hàm duy trì sử dụng: Thông thường, hàm duy trì cố định và hàm duy trì kim loại tháo lắp giúp đảm bảo hiệu quả tốt hơn nên thời gian đeo cũng ngắn hơn so với hàm trong suốt. Ngoài ra, trong các trường hợp răng phức tạp thì hàm duy trì cố định là giải pháp tốt nhất giúp ổn định răng trong thời gian ngắn. 

Tùy theo từng trường hợp riêng biệt mà bệnh nhân có thể được bác sĩ chỉ định đeo hàm duy trì trong một khoảng thời gian cụ thể. Trong đó, thời gian tối thiểu phải đeo hàm duy trì là khoảng 6 tháng liên tục sau khi tháo niềng để giảm thiểu nguy cơ răng bị dịch chuyển trở lại vị trí cũ. 

Các giai đoạn cần lưu ý khi đeo hàm duy trì:

Có phải đeo hàm duy trì cả đời không?

Một trong những câu hỏi phổ biến sau khi niềng răng là liệu có cần phải đeo hàm duy trì sau niềng răng cả đời hay không. Câu trả lời là rất ít trường hợp cần đeo hàm duy trì suốt đời, và điều này phụ thuộc chủ yếu vào tình trạng răng cũng như xương hàm của từng người.

Đối với hầu hết bệnh nhân, đeo hàm duy trì trong một khoảng thời gian nhất định là đủ để đảm bảo kết quả chỉnh nha. Tuy nhiên, với những người có xương hàm yếu hoặc răng không đủ chắc khỏe, bác sĩ có thể khuyến nghị đeo hàm duy trì trong thời gian dài hơn, thậm chí là cả đời để ngăn ngừa tình trạng răng dịch chuyển ngược về vị trí ban đầu.

Tỷ lệ bệnh nhân cần đeo hàm duy trì suốt đời rất thấp. Nếu phải đeo cả đời thì bệnh nhân cũng chỉ cần đeo liên tục trong thời gian đầu, về sau thì tần suất đeo có thể giảm xuống chẳng hạn như chỉ cần đeo vào buổi tối khi đi ngủ. Nếu phải đeo lâu dài, bạn cũng không cần quá lo lắng, bởi các loại hàm duy trì hiện nay đều được thiết kế để mang lại sự thoải mái và thẩm mỹ tối ưu, sẽ không gây đau đớn như khi niềng răng. 

Câu hỏi thường gặp về đeo hàm duy trì sau niềng răng

Đeo hàm duy trì sau niềng răng là bước quan trọng không thể bỏ qua để đảm bảo kết quả niềng răng được duy trì lâu dài. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp giúp bạn hiểu rõ hơn về việc đeo hàm duy trì sau niềng răng và tầm quan trọng của nó trong quá trình điều trị chỉnh nha.

Tại sao phải đeo hàm duy trì sau niềng răng?

Việc đeo hàm duy trì sau niềng răng là bước không thể thiếu trong quy trình điều trị chỉnh nha hoàn chỉnh. Sau khi tháo niềng răng, các răng có xu hướng dịch chuyển về vị trí cũ do tính đàn hồi tự nhiên của dây chằng nha chu và áp lực từ các cơ xung quanh. Hiện tượng này được gọi là “tái phát” và có thể làm mất đi kết quả niềng răng mà bạn đã đầu tư thời gian và chi phí để đạt được.

Hàm duy trì đóng vai trò như một “người gác cổng”, giữ cho răng ở đúng vị trí đã được điều chỉnh, ngăn không cho răng dịch chuyển trở lại vị trí cũ. Đặc biệt trong 6 tháng đầu tiên sau khi tháo niềng, dây chằng nha chu cần thời gian để tái cấu trúc và ổn định ở vị trí mới, đây là giai đoạn răng có nguy cơ dịch chuyển cao nhất.

Tại True Dental, chúng tôi luôn nhấn mạnh với bệnh nhân rằng đeo hàm duy trì không phải là tùy chọn mà là một phần không thể thiếu của quá trình niềng răng. Việc tuân thủ đeo hàm duy trì sẽ giúp bảo vệ kết quả niềng răng và đảm bảo nụ cười đẹp của bạn được duy trì lâu dài.

Có bao nhiêu loại hàm duy trì sau niềng răng?

Có nhiều loại hàm duy trì khác nhau được sử dụng sau khi niềng răng, mỗi loại có ưu điểm và chỉ định riêng. Việc lựa chọn loại hàm duy trì phù hợp phụ thuộc vào tình trạng răng, loại sai lệch đã được điều trị và nhu cầu cụ thể của từng bệnh nhân.

Hàm duy trì cố định (Fixed Retainer):

• Là dây kim loại mỏng được gắn cố định ở mặt trong của răng cửa
• Thường được sử dụng cho răng cửa dưới hoặc cả trên và dưới
• Ưu điểm: Không cần tháo lắp, không lo quên đeo, hiệu quả cao trong việc duy trì kết quả
• Nhược điểm: Khó vệ sinh, có thể bị gãy hoặc bong nếu không cẩn thận khi ăn thức ăn cứng

Hàm duy trì tháo lắp Hawley:

• Gồm phần nhựa acrylic và dây kim loại
• Phần nhựa áp sát vào nóc miệng hoặc mặt trong hàm dưới, dây kim loại ôm quanh mặt ngoài răng
• Ưu điểm: Bền, dễ điều chỉnh, dễ vệ sinh
• Nhược điểm: Dễ nhìn thấy, có thể ảnh hưởng đến phát âm, dễ mất hoặc hư hỏng

Hàm duy trì trong suốt (Clear Retainer):

• Làm từ nhựa trong suốt, ôm sát toàn bộ hàm răng
• Thường được làm theo kỹ thuật hút chân không hoặc in 3D
• Ưu điểm: Thẩm mỹ cao, thoải mái khi đeo, ít ảnh hưởng đến phát âm
• Nhược điểm: Dễ bị trầy xước, biến dạng theo thời gian, cần thay thế định kỳ

Hàm duy trì chức năng:

• Được thiết kế để điều chỉnh chức năng của cơ và xương hàm
• Thường được sử dụng cho trẻ em và thanh thiếu niên đang trong giai đoạn phát triển
• Ưu điểm: Kết hợp duy trì kết quả niềng răng và điều chỉnh chức năng
• Nhược điểm: Cồng kềnh, khó đeo, đòi hỏi sự hợp tác cao từ bệnh nhân

Tại True Dental, bác sĩ sẽ đánh giá kỹ lưỡng tình trạng răng miệng và đặc điểm cá nhân của bạn để tư vấn loại hàm duy trì phù hợp nhất. Trong nhiều trường hợp, chúng tôi khuyến nghị kết hợp hàm duy trì cố định và hàm duy trì tháo lắp để đạt hiệu quả tối ưu.

Đeo hàm duy trì sau niềng răng trong bao lâu?

Thời gian đeo hàm duy trì sau niềng răng là một câu hỏi phổ biến mà nhiều bệnh nhân quan tâm. Thực tế, không có câu trả lời cố định cho tất cả mọi người, vì thời gian đeo hàm duy trì phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ phức tạp của ca niềng răng, tuổi tác, và đặc điểm sinh học cá nhân.

Giai đoạn đầu (6-12 tháng đầu tiên):

• Đeo hàm duy trì tháo lắp liên tục 20-22 giờ/ngày
• Chỉ tháo khi ăn và vệ sinh răng miệng
• Đây là giai đoạn quan trọng nhất khi dây chằng nha chu đang tái cấu trúc

Giai đoạn tiếp theo (1-2 năm):

• Giảm dần thời gian đeo xuống 12-16 giờ/ngày
• Thường chỉ cần đeo vào ban đêm và một vài giờ ban ngày
• Bác sĩ sẽ đánh giá và điều chỉnh lịch đeo dựa trên sự ổn định của răng

Giai đoạn duy trì lâu dài:

• Đeo hàm duy trì chỉ vào ban đêm
• Thời gian này có thể kéo dài nhiều năm, thậm chí suốt đời
• Một số bác sĩ khuyến nghị đeo hàm duy trì suốt đời để đảm bảo kết quả niềng răng được duy trì vĩnh viễn

Điều quan trọng cần hiểu là quá trình tái cấu trúc xương và mô mềm xung quanh răng diễn ra liên tục suốt đời. Răng có xu hướng dịch chuyển theo thời gian do nhiều yếu tố như tuổi tác, thói quen nhai, và những thay đổi sinh lý tự nhiên. Vì vậy, nhiều chuyên gia chỉnh nha hiện nay khuyến nghị đeo hàm duy trì lâu dài, ít nhất là vào ban đêm, để đảm bảo kết quả niềng răng được duy trì tốt nhất.

Tại True Dental, chúng tôi sẽ lên kế hoạch đeo hàm duy trì cá nhân hóa cho từng bệnh nhân và theo dõi định kỳ để đánh giá sự ổn định của răng, từ đó điều chỉnh lịch đeo phù hợp.

Không đeo hàm duy trì sau niềng răng có sao không?

Việc không đeo hàm duy trì sau niềng răng là một sai lầm nghiêm trọng có thể dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc. Khi bạn quyết định bỏ qua bước quan trọng này, bạn đang đặt kết quả niềng răng vào tình trạng rủi ro cao.

Hậu quả của việc không đeo hàm duy trì:

• Răng dịch chuyển trở lại: Đây là hậu quả phổ biến nhất và thường xảy ra nhanh chóng, đặc biệt trong 6 tháng đầu tiên sau khi tháo niềng. Răng có thể xoay, nghiêng, hoặc di chuyển khỏi vị trí đã được điều chỉnh.

• Tái phát chen chúc: Răng cửa dưới thường có xu hướng chen chúc trở lại, ngay cả khi đã được điều trị rất tốt. Không đeo hàm duy trì sẽ khiến tình trạng này diễn ra nhanh chóng.

• Khoảng trống tái xuất hiện: Các khoảng trống đã được đóng lại trong quá trình niềng răng có thể mở ra một lần nữa.

• Khớp cắn thay đổi: Mối quan hệ giữa răng trên và răng dưới có thể thay đổi, ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai và thẩm mỹ khuôn mặt.

• Lãng phí thời gian và chi phí: Niềng răng là một quá trình đòi hỏi đầu tư đáng kể về thời gian và tài chính. Việc không đeo hàm duy trì có thể khiến tất cả những nỗ lực và chi phí trước đó trở nên lãng phí.

• Cần niềng răng lại: Trong trường hợp nghiêm trọng, bạn có thể phải niềng răng lại từ đầu, điều này đồng nghĩa với việc phải chi trả chi phí và trải qua quá trình điều trị một lần nữa.

Tại True Dental, chúng tôi đã chứng kiến nhiều trường hợp bệnh nhân phải quay lại niềng răng lần hai vì không tuân thủ việc đeo hàm duy trì. Vì vậy, chúng tôi luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đeo hàm duy trì đúng theo chỉ định của bác sĩ để bảo vệ kết quả niềng răng và tránh những hậu quả đáng tiếc.

Đeo hàm duy trì sau niềng răng là yếu tố quyết định giúp giữ nụ cười đẹp lâu dài. Thời gian đeo hàm duy trì tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, nhưng thường không bắt buộc phải đeo cả đời. Quan trọng nhất là tuân thủ chỉ định từ bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất. Nếu cần được tư vấn thêm về các vấn đề liên quan đến răng miệng, bạn có thể liên hệ ngay True Dental thông qua hotline 090 6636 456 để được bác sĩ thăm khám và hỗ trợ miễn phí.